Америкийн “Newsweek” сэтгүүлийн сурвалжлагч манай нийслэл хотод ирж сурвалжлага бэлдээд буцжээ. Тус сэтгүүл Улаанбаатар хотыг Азидаа төдийгүй дэлхийд хамгийн их агаарын бохирдолтой хот хэмээн цоллосон байна. Ингээд “Newsweek”-ийн сэтгүүлч Элеанор Россын нийтлэлийг товчлон хүргэе.
Сүүлийн жилүүдэд хурдацтай хөгжиж буй Улаанбаатар хотод өвлийн улиралд өглөөний 11:00 цаг гэхэд захаасаа эхлээд өтгөн шар манан татсан байхыг харж болно. Үнэн хэрэгтээ энэ бол байгалийн манан биш, харин тус хотын агаарыг бохирдуулагч гол хүчин зүйл болсон утаа юм.
Улаанбаатар хотыг цахилгаанаар хангагч хэд хэдэн цахилгаан станцаас гадна ядуусын хороолол болох гэр хорооллын айлуудын зуухандаа түлэх асар их хэмжээний нүүрснээс ялгарах энэ утаа өөрийн эрхгүй хоолой амыг хорсгон, энэ хотод ирсэн хэнбугайн ч уур цухлыг барах нь дамжиггүй. Монголын нийслэл Улаанбаатар хот өнгөрөгч оны 12 сард хийсэн судалгаагаар агаарын бохирдлын хэмжээгээрээ БНХАУ-ын нийслэл Бээжин хотын дараа дэлхийд хоёрдугаарт орсныг энд сануулахад буруудахгүй болов уу.
Сая гаруй хүн амтай энэ хотод амьдарч буй хэдэн мянган гэр бүлүүдийн хувьд агаарын бохирдлоос гадна дэлхийн хамгийн хүйтэн өвлийг арай гэж эсэн мэнд давж гарахын төлөөх томоохон байгалийн шалгуур, тэмцэл явагддаг гэж хэлж болох юм шиг санагдлаа. Тийм ээ. Дэлхийн хамгийн хүйтэн нийслэл хотын төв хэсгээр хэдхэн минут аялж үзлээ. Хуучны ЗХУ-ын үеийн уйтгартай, бараан хотуудын дүр зураг өөрийн эрхгүй сэтгэлд бууна. Дээр нь мөсөн галавын үеийн царцдас гэж зүйрлэн хэлж болмоор тэс хөлдүү, бас утаандаа баригдсан гэрийн хорооллын хэдэн мянган монгол гэрүүд.
Энэ хотын оршин суугчдын өөрсдийнх нь ярьж байгаагаар сүүлийн 30 жилийн дотор л энэ хот ийнхүү утаандаа баригдсан гэнэ. Түүнээс өмнө энэ хот Азидаа хамгийн цэвэр цэмцгэр, утаагүй хотуудын тоонд ордог байсан гэнэ лээ. Монголчууд өөрсдөө “зуд” хэмээн нэрлэдэг байгалийн онц ноцтой үзэгдлээс болж жил болгон орон нутагт амьдардаг олон мянган малчин айлууд хонь, үхэр зэрэг амьжиргааны гол хэрэгсэл болсон аж ахуйгаа бүрэн алдаж сүйрдэг аж. Ингэж амьжиргааны хэрэгслээ алдсан малчин айлууд жил бүр нийслэл хот руугаа олноороо дүрвэн ирнэ. Харин тэдний амьдрах газар нь ядуусын хороолол буюу гэрийн хороолол. Өвөл болж, гадаа хүйт ороход тэд хүссэн хүсээгүй нүүрс түлэхээс өөр аргагүй болдог. Харин засгийн газрын тухайд тэд өөрсдийн хотынхоо утааг бууруулахын тулд чадах бүх арга хэмжээгээ авч байгаа хэмээн тайлбар тавьж буй боловч бодит байдал дээр Монголын нийслэл Улаанбаатар дэлхийн хамгийн их агаарын бохирдолтой, бас хамгийн хүйтэн, хөлдүү царцдасан хот хэвээр байсаар л.
Эх сурвалж: Newsweek